Đề xuất không tăng thuế xăng từ 2.000 lên 4.000 đồng/lít

Không nên áp dụng tăng thuế xăng, dầu theo kế hoạch

Ngày 27/8, Bộ Tư pháp đã đăng tải hồ sơ thẩm định với dự thảo "Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn" do bộ Tài chính xây dựng.

Theo dự thảo, theo quy định hiện hành, mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với xăng, dầu, mỡ nhờn vẫn đang được hỗ trợ bởi Nghị quyết số 60/2024 của UBTV Quốc hội, theo đó tiếp tục áp dụng chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn cho cả năm 2025 như mức giảm thuế của năm 2024.

Cụ thể, mức thuế BVMT đối với xăng (trừ etanol) là 2.000 đồng/lít; nhiên liệu bay (nhiên liệu máy bay), dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn là 1.000 đồng/kg và dầu hỏa là 600 đồng/lít.

Bộ Tài chính cho rằng, việc tăng thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu theo kế hoạch nghị quyết 579 sẽ làm tăng lạm phát trong bối cảnh hiện nay.

Kể từ ngày 1/1/2026, mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018 của UBTV Quốc hội với mức thuế tăng trở lại bằng mức trần trong Biểu khung thuế ban hành kèm theo Luật Thuế BVMT.

Cụ thể, mức thuế BVMT đối với xăng tăng từ 2.000 đồng/lít lên 4.000 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn tăng từ 1.000 đồng/lít lên 2.000 đồng/lít (trừ dầu hỏa không tăng), mỡ nhờn tăng từ 1.000 đồng/kg lên 2.000 đồng/kg; nhiên liệu bay tăng từ 1.000 đồng/lít lên 3.000 đồng/lít.

Theo Bộ Tài chính, việc áp dúng mức thuế theo Nghị quyết 579 trên sẽ góp phần đảm bảo thu ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, điều này cũng tác động tiêu cực đến nền kinh tế, làm tăng giá bán lẻ xăng dầu trong nước.

Với giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi thì điều này sẽ làm tăng giá bán lẻ xăng, dầu, mỡ nhờn (bao gồm cả thuế giá trị gia tăng) tương ứng: Xăng tăng 2.160 đồng/lít; nhiên liệu bay tăng 2.160 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn tăng 1.080 đồng/lít; dầu hỏa tăng 432 đồng/lít, mỡ nhờn tăng 1.080 đồng/kg.

Xét tại kỳ điều hành giá xăng dầu trong nước gần nhất thì giá bán lẻ một số mặt hàng xăng dầu sẽ tăng tương ứng là 10,76% đối với xăng RON95; 5,74% đối với dầu diesel; 6,90% đối với dầu mazut; 2,32% đối với dầu hỏa.

Điều này sẽ làm tăng áp lực lạm phát, bởi xăng dầu là mặt hàng thiết yếu phục vụ sản xuất, kinh doanh. Việc xăng, dầu tăng giá sẽ kéo theo sự tăng giá của nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ khác, tác động trực tiếp làm tăng CPI (chỉ số giá tiêu dùng), từ đó ảnh hưởng đến việc kiểm soát lạm phát, tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô.

Chỉ tăng với nhiên liệu bay

Do đó, dự thảo Nghị quyết được Bộ Tài chính xây dựng dự trên cơ sở thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước, cụ thể hóa mục tiêu về thực hiện nhiệm vụ kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô tại Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng.

Đảm bảo tính kịp thời để thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo tuân thủ đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành theo quy định của pháp luật.

Theo đó, tại Điều 1 dự thảo Nghị quyết này quy định mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn để áp dụng trong năm 2026 như sau: xăng (trừ etanol) là 2.000 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn là 1.000 đồng/kg; dầu hỏa 600 đồng/lít, tức vẫn theo Nghị quyết số 60/2024.

Riêng nhiên liệu bay theo dự thảo là 1.500 đồng/lít tăng thêm 500 đồng/lít so với hiện hành (Nghị quyết số 60/2024) nhưng giảm 1.500 đồng/lít so với mức thuế nếu áp dụng theo Nghị quyết số 579.

Dự thảo đồng thời cũng kiến nghị sửa đổi bổ sung đối với nhiên liệu bay, qua đánh giá cho thấy, việc thực hiện chính sách giảm thuế BVMT đối với nhiên liệu bay thời gian qua đã đem lại hiệu ứng tích cực, giúp giảm chi phí nhiên liệu đầu vào cho ngành hàng không, góp phần giúp các doanh nghiệp hàng không vượt qua khủng hoảng do dịch Covid-19 và suy thoái kinh tế.

Nhiên liệu bay theo dự thảo sẽ là 1.500 đồng/lít (tăng 500 đồng/lít so với hiện nay).

So với nhiều ngành sản xuất khác, bên cạnh việc hưởng lợi từ chính sách giảm thuế BVMT đối với nhiên liệu bay, ngành hàng không còn được hưởng thêm một số chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí chung (như chính sách giảm 2% mức thuế suất thuế giá trị gia tăng; chính sách gia hạn thời hạn nộp thuế, gia hạn tiền thuê đất…).

Trong bối cảnh thị trường về cơ bản đã phục hồi, để tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp trong ngành hàng không, đồng thời vẫn đảm bảo công bằng giữa các ngành vận tải khác như vận tải đường sắt, vận tải đường bộ, đề nghị quy định mức thuế BVMT là 2.000/lit.

Nghị quyết này sẽ áp dụng từ ngày 1/1/2026 và kể từ ngày 1/1/2027 mức thuế BVMT sẽ lại áp dụng như tại Nghị quyết 579.